Główne przyczyny utraty miejsc dogodnych do zakładania gniazd przez bociany to wycinanie starych, usychających drzew a także zmiana pokryć dachowych i celowe zrzucanie przez ludzi gniazd, które stają się uciążliwe dla właściciela posesji.
Gniazda rozbudowywane przez wiele lat osiągają znaczne rozmiary. Niezależnie gdzie są umieszczone, mogą zostać zrzucone przez wiatr, lub runąć pod własnym ciężarem. Aby temu zapobiec można usunąć górną część zbyt ciężkiego gniazda. W niektórych wypadkach należy umieścić gniazdo na odpowiednio przygotowanej platformie.
Od kilkudziesięciu lat bociany coraz częściej budują gniazda na słupach elektroenergetychnych. Jest to szczególnie niebezpieczne, zwłaszcza dla ptaków młodych uczących się latać, które przy zderzeniu z przewodami zostają zwykle śmiertelnie porażone. W wyniku spięcia może dochodzić do przerw w dostawach prądu. Dlatego, w interesie zarówno ludzi jak i bocianów, gniazda te podnosi się na specjalnych platformach, aby nie dotykały przewodów lub przenosi poza linię elektroenergetyczną. Wszystkie zakłady energetyczne w Polsce w razie konieczności przenoszą bocianie gniazda zakładane na czynnych słupach na specjalne platformy.
W wypadku gniazd umiejscowionych na drzewach również mogą pojawiać się problemy. Wypuszczane wiosną nowe pędy często przeszkadzają ptakom wylądować na gnieździe. Dlatego przed sezonem wskazane jest przycięcie gałęzi utrudniających dolot. Znacznym ograniczeniem możliwości zakładania gniazd przez bociany jest wycinanie starych, usychających drzew.
Bociany od dawna chętnie gniazdują na budynkach. Właściciele posesji zwykle cieszą się z faktu posiadania u siebie bocianiego gniazda, co zgodnie z ludowymi podaniami przynosi im szczęście. Czasami gniazda mogą okazać się uciążliwe, gdy powodują uszkodzenia konstrukcji dachu lub zapychanie rynien. Zlokalizowane na kominach zatykają przewód kominowy i mogą spłonąć wraz z lęgiem. Zwykle są one co roku usuwane przed sezonem grzewczym. Zachowanie takich gniazd wymaga zastosowania niestandardowych, dostosowanych do konkretnych warunków, metalowych platform.
Instrukcja budowy platform pod gniazda bociana białego (plik PDF) zawiera informacje i wskazówki techniczne przydatne dla osób podejmujących sie renowacji gniazd.
Chcąc zamówić wykonanie platform pod gniazda bocianie można skorzystać m.in. z oferty firm:
- http://www.himalpro.pl/ „Himal Pro” w Myszkowie (woj. śląskie)
- Zakład Usług Ślusarskich MET-MAR Kamil Kocot, Poczesna (woj.śląskie)
- http://www.pomet.com/html/oferta-ochrona „POMET” w Wołowie (woj. dolnośląskie)
- http://beskomet.podkarpacie.com/ „Besko-Met” w Besku (woj. podkarpackie)
- CICONIA Grzegorz Połutrenko, [email protected], tel. 0603502548, 0603085333 (woj. mazowieckie)
W okresie 1994 – 2004 w ramach „Programu Ochrony Bociana Białego i Jego Siedlisk” realizowanego przez PTPP „pro Natura” dzięki wsparciu GEF/SGP, a przede wszystkim Fundacji EkoFundusz dofinansowano renowacje i pielęgnacje ponad 11000 zagrożonych bocianich gniazd w całym kraju. W „Program Ochrony Bociana Białego i Jego Siedlisk” w Polsce włączyły się urzędy gmin, starostawa powiatowe, parki narodowe i krajobrazowe, leśnictwa, zakłady energetyczne, straż pożarna, szkoły, firmy oraz wiele innych instytucji i osób prywatnych. W szczególny sposób w realizację programu zaangażowały się organizcje społeczne: Fundacja Ekologiczna „Zielona Akcja”, Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, Liga Ochrony Przyrody Okręg Zielona Góra, Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne, Towarzystwo Przyrodnicze „Bocian”, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Północnopodaskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. Wiele z tych organizacji prowadzi nadal własne projekty ochrony bociana białego, co przyczynia się do zachowania silnej polskiej populacji oraz jest krokiem na drodze wypełniania zobowiązań Polski jako sygnatariusza międzynarodowych konwencji dotyczących ochrony przyrody.